VKontakte - Gemiste kans voor onderzoek?
Bij Open Source Intelligence (OSINT) gaat het om het verkrijgen en analyseren van data uit diverse open bronnen. Dit kunnen onder meer het internet en social media platformen zijn (dat laatste wordt ook wel Social Media Intelligence genoemd of SOCMINT).
Bij het uitvoeren van (opsporings)onderzoek op social media platformen wordt meestal gedacht aan de bekende platformen zoals Facebook, Twitter of Instagram. Onderzoekers gaan er vanuit dat deze platformen de meeste data bieden voor een opsporingsonderzoek omdat ze het populairst zijn bij gebruikers wereldwijd. Een platform dat vaak wordt vergeten is VKontakte, dat ook meer dan 65 miljoen actieve gebruikers heeft (bron: VKontakte). Het platform is te benaderen via de volgende link: https://vk.com.
VKontakte
VKontakte (hierna: VK) is in 2006 opgericht en vindt zijn oorsprong in St. Petersburg, Rusland. Het platform lijkt qua ‘look & feel’ het meest op Facebook. Ook de verschillende onderdelen en navigatiemogelijkheden op de pagina’s lijken hierop te zijn gebaseerd. Binnen VK is het onder andere mogelijk om een profiel aan te maken, vrienden te worden met andere gebruikers, berichten en foto’s te ‘liken’, elkaar virtuele cadeaus te geven en nog veel meer. Steeds meer Nederlanders vinden ondertussen ook hun weg op het platform. Vooralsnog zijn deze Nederlandse gebruikers vooral mensen die afkomstig zijn uit of familie, vrienden of zakelijke connecties hebben in Oost-Europa, de Balkan-landen of Rusland.
Opsporingskansen
VK is een platform dat (grotendeels) openbare gebruikersprofielen kent. Het biedt de gebruikers wel de mogelijkheden om zaken af te schermen, zoals de geboortedatum, de geplaatste foto’s of de lijst met vrienden. Toch kiezen veel gebruikers er (on)bewust voor om dit niet af te schermen. Dergelijke data die kan worden aangetroffen op een profiel, kan enorm bijdragen in een opsporingsonderzoek. Het helpt bijvoorbeeld bij het opstellen van een profiel, het in kaart brengen van een netwerk of door deze gegevens te gebruiken als zoeksleutel in andere open of gesloten bronnen. Uiteraard blijft het van belang om de data uit meerdere bronnen te verifiëren.
Doordat VK een open karakter heeft, worden profielen ook door zoekmachines deels geïndexeerd. Dit biedt weer mogelijkheden als men bijvoorbeeld werkt met search operators in zoekmachines. Denk hierbij aan een eenvoudige zoekopdracht met operators zoals site:vk.com “voornaam achternaam” om zo profielen te kunnen vinden in bijvoorbeeld Google of DuckDuckGO die afkomstig zijn van VK. Het zoekvenster van VK is tevens toegankelijk zonder in te loggen, via https://vk.com/search. Bij VK geldt, net als bij andere social media platformen, dat om door te kunnen klikken op onderdelen van een profiel, hier wel vaak een account voor nodig is. Het is daarom belangrijk om op dit platform een onderzoeksaccount aan te maken (sock puppet). Dit uiteraard conform de geldende juridische kaders binnen uw rol of functie.
Er zijn nog veel meer mogelijkheden om verder onderzoek te doen op VK. Hierbij valt te denken aan het in kaart brengen van de vermelde geolocaties bij foto’s op een profiel of het werken met een ‘virtual machine’ om toegang te krijgen tot de mobiele applicatie van VK.
Wilt u meer weten over de onderzoeksmogelijkheden op social media of bijvoorbeeld een OSINT-training volgen om zelf een methodisch onderzoek uit te kunnen voeren? Neem dan contact met ons op!
